Kebaya is een traditioneel kledingstuk voor vrouwen in Indonesië. Deze soort blouse wordt oorspronkelijk alleen gedragen door de vrouwen op Java. Maar tegenwoordig dragen de vrouwen in alle delen van Indonesië het naar of bij speciale gelegenheden zoals bruiloften, feesten, naar de kerk, maar ook bij begrafenissen.
De kebaya is elegant en heeft vaak een nauwsluitend model. Het is meestal gemaakt van kantstof of andere dunne, half transparante kledingstoffen van zijde, polyester, nylon en katoen. De dunne stof is vaak geborduurd met brokaat of ander bloemig motief. Maar op Java, dragen vrouwen ook velours of fluwelen kebaya. De kleur is zwart en is rijk versierd met gouden borduursel.
Het kledingstuk voor de koninklijke vrouwen
De naam kebaya komt waarschijnlijk uit het Arabisch woord abaya, dat kleding betekent. Maar de Indonesiers geloven meer in eigen binnenlandse taal. Het woord kebaya zou namelijk gewoon oorspronkelijk van Javaanse woorden kebyak of mbayak zijn.
Kebaya is altijd een belangrijk kledingstuk geweest en bezit zelfs de respectabele koninklijke status. Want ze waren de dagelijkse kledij van de koninginnen, prinsessen en andere hoger geplaatste vrouwen binnen de koninklijke familie. De vrouwen van de koningen van het koninkrijk Majapahit droegen ze voor het eerst rond de 15de eeuw. Na de val Majapahit en de komst van de islamitische sultanaten droegen ook de vrouwen van de sultans dit kledingstuk.
Later werd ook de kebaya als dagelijks kledingstuk gedragen door gewone mensen. Eerst op Java, daarna ook verspreid naar andere delen van Indonesië en zelfs naar de omringende landen zoals Maleisië, Singapore en Thailand.
En weet je dat in de koloniale tijd de kebaya ook razend populair waren onder de Europese vrouwen? Aan het eind van de 19de eeuw hebben de Nederlandse vrouwen in het tropisch Nederlands-Indië de kebaya helemaal omarm. Ze droegen het graag bij officiele en feestelijke gelegenheden.
Hoe draag je een kebaya?
Kebaya draag je boven een sarung oftewel bekend als sarong. Sarung is gemaakt van kain panjang (letterlijk vertaald : lange stof), een traditionele langwerpige stof, gemaakt van batik of andere traditioneel geweven stoffen zoals de songket en de ikat. Door de uiteinden van de stof aan elkaar te naaien ontstaat een soort enkellange rok, dit is dus de sarung of de sarong. De sarung draag je strak om je heupen en wordt vastgemaakt om je middel.
De voorkant van de kebaya wordt met haakjes of drukknoopjes dichtgemaakt. Maar vanaf ongeveer de navel is het open. Over de sarung draag je dan een kemben. Een kemben is een smal en dun langwerpige stof die een paar keer strak om het bovenlichaam wordt gedraaid en vastgemaakt met een veiligheidsspeld. Deze draag je vanaf boven de heupen tot boven de borst. Het is ook normaal om in plaats van een kemben een korset te dragen. De kemben of het korset heeft verschillende functies. Hij bedekt de huid onder de dunne stof van de kebaya, en zorgt voor een mooie afsluiting aan de voorzijde . Ook accentueert hij de lichaamscontouren waardoor een vrouw er slanker en vrouwelijker uitziet. Bovendien zorgt de strakke kemben of het korset dat de sarong niet losser komt te zitten waardoor het niet omlaag schuift tijdens het dragen.
Ieder bevolkingsgroep geeft een eigen accent aan dit bijzondere kledingstuk. De Javaanse kebaya bijvoorbeeld heeft een ander model dan die van de Minangkabauer op West-Sumatra of die van de Melayu in Riau. Op Maluku dragen ze een niet gedetailleerde kebaya. Op Bali wikkelen de vrouwen een selendang, een langwerpige doek, om hun middel over deze blouse. Bovendien is de kebaya onderhevig aan de mode. Afhankelijk van de trend kan het kort, half lang of lang zijn.
De kebaya is de nationale klederdracht van Indonesië
Dit mooie kledingstuk is onderdeel van de Indonesische cultuur. Zo is de kebaya een trouwkleding geworden voor de bruiden in de grootste delen van Indonesië, vanaf Sumatra in het westen tot Maluku in het oosten van Indonesië. Sommige bevolkingsgroepen, zoals de Bataks, kleden een overleden getrouwde vrouw, moeder of een oudere vrouw ook aan in een kebaya voordat ze haar opbaren en begraven. Bij de begrafenisrituelen ligt ze er dan netjes bij en zal ze in mooie kleding naar de hemel of haar nieuwe leven in het hiernamaals gaan.
Het is dus begrijpelijk dat toenmalige president Soekarno de kebaya uitriep tot de nationale klederdracht voor vrouwen van Indonesië. Zijn reden ertoe was het feit dat het dragen van dit kledingstuk zo wijdverbreid is bij de bevolkingsgroepen buiten Java. Ook omdat Kartini, de moeder van de vrouwelijke emancipatie in Indonesië altijd een kebaya droeg.
Sommige vrouwen dragen de kebaya nog als dagelijks kledingstuk, vooral op Java. Het zijn wel meestal de oudere vrouwen op het platteland. Deze kebaya is dan gemaakt van eenvoudige stof, heeft een comfortabele snit en wordt afgesloten met een veiligheidsspeld.
Handige websites
- Skyscanner: vergelijk en vind de beste deal voor je vliegtickets
- GGD Reisvaccinaties: onbezorgd en veilig op vakantie
- Bol.com: ook voor al je reisbenodigdheden
- Trivago: vergelijk en vind je leukste hotel
Dit artikel bevat affiliatie links. Klik hier voor meer informatie.
